Tüm Eczacı İşverenleri Sendikası (TEİS) Başkanı Nurten Saydan, son iki yılda 938 ilacın ruhsatının iptal edildiğini belirterek yetkilileri uyardı. Saydan, ruhsat iptallerindeki neredeyse iki kat artışın dikkat çekici olduğunu ifade ederek, "Bu durumun sebeplerini tespit etmek ve halk sağlığı açısından ciddi bir soruna dönüşmeden gerekli önlemleri almak büyük önem taşıyor," dedi.
Saydan’ın açıklamaları, Cumhuriyet gazetesi muhabiri Merve Kılıç’a verdiği röportajda gündeme geldi. Artan ruhsat iptalleri, ilaç tedarikinde sorunlar ve halk sağlığı üzerinde olası etkileriyle endişe yaratıyor.
Yurt dışı ilaç firmalarının 2024'te 604 ilacın, 2023'te de 328 ilacın ruhsatını iptal ettiğini söyleyen Saydan, "Yani son iki yılda 938 ilacın ruhsatı iptal edilmiş oldu. Bu ilaçların arasında antibiyotikler, göz damlaları, tansiyon ve şeker ilaçları, öksürük şurupları gibi hayati öneme haiz birçok ilaç bulunuyor. Yetkililerin dikkatini çekmek isteriz, ruhsat iptal sayısı nerede ise 2 kat artmış durumda. Bunun sebeplerini önemli bir halk sağlığı sorununa dönüşmeden tespit etmek ve düzeltmek önemli" dedi.
Saydan, "Yenilikçi ilaçlara erişimin yüzde 6'lar seviyesinde olduğu Türkiye’de bu durum oldukça düşündürücü. İlgili kurum tarafından 18 ilacın geri ödeme kapsamına alındığında günlerce sosyal medyada tanıtımlar yapan yetkililer, son 2 yılda 938 ilacın ruhsatının firmalar tarafından iptaline sessiz kalıyor” ifadelerini kullandı.
'Yeni ilaçlar getirilmiyor'
İlaç firmalarının birer birer Türkiye’den çekildiğinin altını çizen Saydan, "Geçtiğimiz hafta bir yurt dışı ilaç firması tarafından eczanelerimize gönderilen bilgilendirmede, 2 adet göz damlasının ve bir kanser ilacının da ruhsat iptalinin istendiğini ve 7 Kasım 2024 tarihi itibariyle Sağlık Bakanlığınca ruhsatlarının iptal edildiğini belirttiler" dedi. Saydan, “Bakanlıkça ilaç fiyatlandırmasında belirlenen en son Euro kuru 21,67’dir. Bu ekonomik gerçeklikten uzak durum maalesef tüm sektöre ekonomik bir yük getiriyor. Netice olarak birçok ilaç bulunmamaya ve ‘yok’ta olmaya devam etmekte, ithal edilen ürünler artık ithal edilmemekte. Yeni çıkan, tedaviye yeni verilen ilaçlar ülkemize getirilmemeye, var olan ilaçların da ruhsatları iptal edilmeye başlandı" açıklamasında bulundu.
'Yerli ilaçlarımızı da kaybedeceğiz'
İlacın ulaşılabilir olması için ilaç Avro kuru fiyatlandırmasından acilen vazgeçilmesi gerektiğini kaydeden Saydan, "Ayrıca SGK tarafından firmalara bizlerin üzerinden uygulanan kamu kurum indirimlerinin uygulanabilir, makul seviyede olması ve bu indirimden kaçınan firmalara gerekli yaptırımının sağlanması gerekmektedir. İlaç sorununun bu önemli 2 sebebine acilen çare bulunmalıdır. İlaç firmaları ticari kuruluşlar olup kazanmadıkları hiçbir ürünü ne ithal ederler ne de üretirler" diye konuştu. TEİS olarak yerli ilacı her zaman desteklediklerini belirten Saydan, "İlaçta millileşmek böyle olmaz. Alınan kararlar yeni nesil ilaçları ülkemizden uzak tutmanın yanında yerli ilaç sanayimizi de zorlamakta ve Ar-Ge çalışmalarına yeterli kaynak ayrılmasına imkan vermemektedir. Eğer şartlar böyle devam ederse yerli ilaçlarımızı da kaybedeceğiz endişesindeyiz" ifadelerini kullandı.
