Çankırı'da toplu sözleşme anlaşmazlığı nedeniyle greve çıkan Sumitomo işçilerinin direnişi devam ediyor. Fabrikanın günlük 30 bin tekerlek ürettiğini, ancak işçiye 3 tekerlek parası zammının çok görüldüğünü belirten işçiler, "Burada bir kazanan olacak, o da işçi olacak" dedi.
Sumitomo Rubber AKO Lastik ile Petrol-İş Sendikası arasında toplu iş sözleşmesi görüşmeleri anlaşmazlıkla sonuçlanmış ve 2 bin 400 işçi üretimi durdurarak 29 Mayıs'ta greve çıkmıştı.
Direnişteki işçilerden biri, "11 sene önce açılan fabrika, hem şehri geliştirdiğini hem de insanlara iş kapısı olduğunu iddia ediyor. Ama aldığımız net ücret asgari ücret. Üstelik kimyasalın içinde çalışıyoruz. Fabrikaya gelirken 2 saatin yolda geçiyor. 6 gün çalışıyoruz. Bu işin ne anlamı kaldı? Sendikalı fabrika işçisi olmamın ne farkı kaldı? Sözde büyük Japon firmasında çalışıyoruz, ama bizi bu koşullara mahkum ediyorlar. Artık yeter. Sendika da grev kararı aldı ve bizler de bu süreçte arkasındayız" dedi.
Fabrikada 8 yıldır çalışan bir işçi ise, ücret taleplerinin yan haklarla birlikte 40-45 bin lira olduğunu söyledi: "6 aylık farkları hesapladığımızda kişi başı aylık 20-25 bin lira alacağımız var. Farklar faizle birlikte 5-6 aylık maaşımızı çıkarır. 2 bin 400 kişinin maaşını bedavaya çıkardı. Hâlâ 'olmaz, biz batarız' diyor. Bir ürünün 6 ay önceki fiyatı ile şimdiki fiyatı aynı mı? Biz ne yapalım?"
"SAĞLIĞIMIZDAN OLUYORUZ"
Bir başka işçi, beklentisinin açlık sınırının üzerinde olduğunu belirtti. Bu talebin bile normal olmadığını vurgulayan işçi, "Sağlığımızdan oluyoruz. TL ile çalıştırıyorlar, dolarla satış yapıyorlar. Günlük 23 bin lastik üreten fabrika, aylık 600 bin üretime çıkıyor. 3 tekerlek parasına verecek zammı çok görüyorlar" dedi.
Başka bir işçi ise, "Yeni kurulan fabrika dedik, ayakta tutalım dedik. Hâlâ zarardayız diyorlar. On yılda ayağa kalkamıyor mu? Grev sürecine gelmeden önce 'Diğer yerler gibi satışımız yok, bu kadar yüksek vermeyiz' diyorlar. Ama sonra binaya asarlar; dereceye girdik, şöyle birinci olduk diye" dedi. Grev öncesinde, son bir hafta iş yavaşlattıklarını söyleyen işçi, "Üretim 30 binlerden 13 binlere kadar düştü. Rapor alanlar da oldu. Sözleşme sürecinde tepki olarak fazla mesaiye kalmadık. Yemekhanede ses çıkarma eylemi yaptık" diye konuştu.
"BİR KAZANAN OLACAK, O DA İŞÇİLER" 7 yıllık bir işçi ise grev süreciyle ilgili olarak, “Yaşadığımızı fark ettik. Kimse şu an parasını, maddiyatını, sıkışıklığını düşünmüyor. Bu işin önceden olması lazımdı. Zor durumda olan arkadaşlarımız var, onlar dahi kesinlikle sonuna kadar gidecek. Biz grevden kazançla çıkacağız. Burada bir kazanan olacak, o da işçi olacak. Çankırı küçük bir yer, bu yüzden istediğimiz fazla görünebilir ama en düşük ev kirası burada 15 bin lira. Sosyal hayat yok. Zaman yollarda geçiyor. İş ağır ve tehlikeli.” dedi.
TUVALETLERİ KALDIRDILAR
Patronların grev haberini duyar duymaz tuvaletleri kaldırdığını söyleyen işçiler, “İşçi tuvaletini yapamasın diye... Patronun saygısı da kültürü de böyle. Sabahları Japon disiplini ve sağlığı için 15 dakika spor yaptırıyorlar. Ben 8 yıldır bu fabrikadayım, çektiğimiz kimyasal kokusundan vücudumuzda hal kalmadı. İş kıyafetiyle şehirde gezemezsin. Uygulamaları göstermelik. Sadece ücret için değil, sosyal haklar için de mücadele ediyoruz. Başından beri ‘yeni açıldı, toparlayacak, düzelecek’ diye bekledik. Bize sendikasız, asgari ücretle çalışılan yanımızdaki çorap fabrikasını örnek gösteriyorlar. Sumitomo'yu yıllarca biz geliştirmemiş, biz üretmemiş gibi sanki lütuf veriyorlarmış gibi davranıyorlar. Şimdi kim kime kazandırıyor, onlar görsün bakalım” dediler.
"EMEĞİMİZİN KARŞILIĞINI ALANA KADAR MÜCADELE EDECEĞİZ"
Grev süresince yaklaşık 150-160 bin otomobil lastiğinin üretilmediğini söyleyen bir başka işçi, “Çankırı'daki fabrika Avrupa'ya çalışıyor. Audi, Volkswagen gibi araçlara sıfır lastik sağlıyor. Kazandıkları paraları, hepimizi bir araya gelsek toplayamayız. Biz fazla bir şey istemiyoruz. Emeğimizin karşılığını istiyoruz. Bu ülkenin işçisini düşük ücrete çalışacak eleman olarak görüyorlar. Onlar dolarla yurt dışında satıyorlar bize TL ile açlık sınırının altında ücret veriyorlar. Emeğimizin karşılığını alana kadar mücadele edeceğiz” dedi.
